Chính quyền số chạy đua nước rút và bộn bề công việc trước ngày 1-7-2025 các địa phương mới hoạt động Chưa bao giờ bộ máy chính quyền số ngay từ cấp c…
Chính quyền số chạy đua nước rút và bộn bề công việc trước ngày 1-7-2025 các địa phương mới hoạt động
Chưa bao giờ bộ máy chính quyền số ngay từ cấp cơ sở của Việt Nam phải đứng trước thử thách lớn như hiện nay. Các cấp chính quyền đang phải chạy đua nước rút với bộn bề công việc khi đích đến 1-7-2025 đang ngày càng cận kề. Đó là thời điểm mà toàn bộ bộ máy chính quyền hai cấp tỉnh thành và xã phường mới chính thức vận hành.
Tại TP.HCM, ngày 12-6-2025, bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp mới đã bắt đầu được đồng loạt vận hành thử nghiệm với 102 xã, phường mới được sắp xếp lại từ tổng số 273 phường, xã, thị trấn. Trong giai đoạn đầu thử nghiệm chỉ tiến hành các phần thuộc thuộc 5 trụ cột chính: Hệ thống quản lý văn bản điện tử; Cổng thông tin 1022; Hệ thống hội nghị trực tuyến; Giải quyết thủ tục hành chính tại cấp xã; và Chuyển giao và xử lý hồ sơ tồn đọng.
Vận hành thử nghiệm hoạt động của bộ máy hành chính tại một phường mới ở TP.HCM ngày 12-6-2025. (Ảnh: SGGP/Internet. Thanks),
Trước khi đồng loạt triển khai tại toàn bộ 102 xã, phường, Trung tâm Chuyển đổi số TP.HCM đã phối hợp cùng UBND quận Tân Bình tổ chức vận hành thử nghiệm tại 6 phường mới. Ông Lâm Đình Thắng, Giám đốc Sở Khoa học – Công nghệ TP.HCM, cho biết: Buổi vận hành thử nghiệm cơ bản thành công. Các cán bộ chuẩn bị bố trí tại phường, xã mới đã nhanh chóng thích nghi, nắm bắt được phương thức hoạt động trong mô hình mới.
Chắc chắn là hoạt động của bộ máy chính quyền cơ sở mới không thể tránh khỏi những trục trặc trong thời gian đầu. Vì thế, cần phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và toàn diện từ trước, xây dựng được nhiều kịch bản vận hành, và có sẵn lực lượng đủ thẩm quyền để chấn chỉnh sự cố ngay lập tức.
Vấn đề chính nằm ở chỗ các bộ máy chính quyền xã, phường mới phải sử dụng và sớm làm chủ được các nền tảng số dùng chung của TP. Với các phần việc trước đây do cấp xã, phường đảm trách, việc triển khai cũng đơn giản, dù sao cũng quen rồi. Cái khó nhất là với rất nhiều đầu việc trước đây thuộc cấp chính quyền quận, huyện giờ chuyển cho cấp xã, phường, coi như "mới lạ", dễ lúng túng.
Thực tế, trong việc vận hành của bộ máy chính quyền số, các cán bộ chỉ là ở mặt ngoài, trực tiếp xử lý và giao tiếp với công dân. Mọi việc và đóng vai trò quyết định sống còn là hệ thống công nghệ số hoạt động ở phía sau. Vì thế, cần bảo đảm cho các hệ thống cơ sở hạ tầng công nghệ, cả phần cứng lẫn phần mềm, đủ sức hoạt động liền lạc, trơn tru, thông suốt và đặc biệt là không bị quá tải.
Áp lực lên hệ thống chính quyền số của cấp tỉnh, thành càng lớn hơn khi ngày 1-7-2025 cũng là hạn định để đóng toàn bộ các cổng dịch vụ công cấp tỉnh (và tới tháng 2-2026 sẽ đóng giao diện cổng dịch vụ công cấp bộ). Cả nước chỉ còn "một cửa" tiếp nhận yêu cầu của công dân là Cổng Dịch vụ Công quốc gia, nơi sẽ được kết nối liên thông thông suốt với hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của các bộ ngành, địa phương. Với việc vận hành duy nhất một cổng dịch vụ công như thế, người dân, doanh nghiệp có thể nộp hồ sơ trực tuyến mọi lúc, mọi nơi thông qua máy tính, điện thoại di động, máy tính bảng kết nối với Internet.
Ông Trần Văn Sơn, Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, nhấn mạnh: "Cổng Dịch vụ Công quốc gia là một cửa duy nhất để kết nối liên thông thông suốt với hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của các bộ ngành, địa phương, để người dân, doanh nghiệp nộp hồ sơ trực tuyến ở bất cứ nơi nào, bất cứ thời gian nào, có thể từ máy tính, máy tính bảng, điện thoại, cứ có kết nối Internet là nộp được."
Cục Kiểm soát Thủ tục hành chính thuộc Văn phòng Chính phủ cho biết: Trong 5 tháng đầu năm 2025, các bộ, ngành và địa phương đã cắt giảm và đơn giản hóa được 18 điều kiện kinh doanh, phân cấp 36 thủ tục hành chính và đơn giản hóa được 69 thủ tục liên quan đến quản lý dân cư. Như vậy, tính đến nay đã thực hiện đơn giản hóa được 3.241/15.801 quy định kinh doanh, tương đương 20,5%, vượt yêu cầu Chính phủ đặt ra là 20%. Cơ quan chức năng sẽ tiếp tục thực hiện chỉ đạo của Chính phủ trong Nghị quyết 66 để bảo đảm 100% thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp phải được thực hiện trực tuyến, thông suốt, minh bạch; 100% thủ tục được thực hiện phi địa giới, không phụ thuộc vào địa giới trong phạm vi cấp tỉnh; hoàn thành 100% phương án phân cấp, phân quyền.
Yêu cầu mới đặt ra cho cấp Chính phủ là phải bảo đảm cho Cổng Dịch vụ Công quốc gia phải luôn thông suốt, trực quan (rõ ràng, dễ thao tác), bảo mật thông tin tối đa và đặc biệt là không bị lâm vào tình trạng quá tải.
Tại TP HCM, ngày 12-6-2025, UBND TP đã ban hành văn bản hướng dẫn, giao Trung tâm Chuyển đổi số TP thống nhất việc hợp nhất sử dụng một hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp tỉnh để tổ chức nâng cấp, phát triển và kết nối, chia sẻ, đồng bộ dữ liệu với Cổng Dịch vụ Công Quốc gia.
Cột mốc 1-7-2025 đang cận kề. Chỉ cần một địa phương làm không tốt là cả bộ máy vận hành chính phủ số của quốc gia sẽ bị ảnh hưởng.
Bài đã in trên báo Người Lao Động Chủ nhật 15-6-2025 và trên báo NLĐ Online.
