Đèo Cả đề xuất giải pháp gỡ khó cho loạt dự án PPP giao thông
Dự án PPP gặp khó về tài chính
Công ty CP Tập đoàn Đèo Cả vừa gửi văn bản báo cáo, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, tháo gỡ một số vướng mắc và giải pháp liên quan tới các dự án giao thông trọng điểm.
Nỗ lực phối hợp với địa phương tìm hướng tháo gỡ, song, thời gian qua, một số dự án PPP giao thông Đèo Cả tham gia đầu tư vẫn gặp nhiều khó khăn về tài chính.
Khó khăn về tài chính trong triển khai một số dự án đường bộ cao tốc theo phương thức đối tác công – tư (PPP) là một trong những vấn đề quan trọng được Tập đoàn Đèo Cả đưa vào nội dung kiến nghị.
Doanh nghiệp này cho biết, đối với dự án cao tốc Đồng Đăng – Trà Lĩnh, từ khi khởi công (1/1/2024) đến nay, liên danh nhà đầu tư, nhà thầu đã ứng gần 350 tỷ đồng để tổ chức thi công và hỗ trợ công tácgiải phóng mặt bằng (GPMB).
Vốn ngân sách nhà nước đã giải ngân 300/6.580 tỷ đồng.
Huy động nguồn lực triển khai dự án, doanh nghiệp dự án đã ký hợp đồng tín dụng với Ngân hàng VPBank.
Song, việc giải ngân chưa thực hiện do dự án chưa được phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư khi tăng vốn ngân sách nhà nước lên 68,76% tổng mức đầu tư theo Nghị Quyết số 106/2023/QH15 ngày 28/11/2023 của Quốc hội.
"Tập đoàn Đèo Cả kiến nghịThủ tướng có ý kiến chỉ đạo Văn phòng Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư có kế hoạch và hướng dẫn cụ thể để dự án hoàn thành thủ tục phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư", văn bản nêu.
Báo cáo về khó khăn của dự án cao tốc Hữu Nghị – Chi Lăng, theo Tập đoàn Đèo Cả, tại dự án này, hợp đồng BOT chỉ áp dụng cơ chế chia sẻ doanh thu tăng, không có cơ chế chia sẻ doanh thu giảm.
Mặt khác, vốn ngân sách nhà nước tham gia dự án được đề xuất hơn 50% tổng mức đầu tư, nhưng UBND tỉnh Lạng Sơn đã phải điều chỉnh giảm để đảm bảo tỷ lệ theo quy định.
Dự án kế cận là cao tốc Bắc Giang – Lạng Sơn bị đình trệ gần 5 năm, vốn ngân sách nhà nước tham gia 0%.
Quá trình khai thác lưu lượng thấp hơn nhiều so với dự báo ban đầu bởi các lý do khách quan như: bỏ một trạm thu phí trên QL1, miễn giảm giá vé diện rộng… dẫn đến doanh thu thực tế chỉ bằng 39% so với phương án tài chính ban đầu.
"Những khó khăn nêu trên khiến nhà đầu tư khó tiếp tục vay vốn để thực hiện các dự án PPP trong thời gian tới, trong đó có dự án Hữu Nghị – Chi Lăng", Tập đoàn Đèo Cả chia sẻ.
Phối cảnh cao tốc Hữu Nghị – Chi Lăng.
Tăng vốn góp Nhà nước tại dự án PPP mới
Tạo thuận lợi cho việc triển khai các dự án PPP, Tập đoàn Đèo Cả cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét đề xuất tăng tỷ lệ vốn ngân sách Nhà nước lên 70% tổng mức đầu tư để các ngân hàng có cơ sở thực hiện tài trợ vốn dự án.
Đối với dự án cao tốc Tân Phú – Bảo Lộc, theo Tập đoàn Đèo Cả, tỷ lệ vốn ngân sách Nhà nước tham gia chỉ ở mức 36%, vốn nhà đầu tư phải huy động rất lớn (khoảng 9.877 tỷ đồng).
Tại văn bản kiến nghị gửi Thủ tướng Chính phủ, Tập đoàn Đèo Cả cũng nêu một số đề xuất nhằm giúp các doanh nghiệp trong nước sớm làm chủ trong việc đầu tư, sản xuất, thi công các công trình đòi hỏi công nghệ, kỹ thuật cao (đường sắt tốc độ cao, Metro…).
Cụ thể, cơ quan quản lý nhà nước tăng cường tổ chức các khóa tham quan, học tập, nghiên cứu mô hình của doanh nghiệp và các trường đào tạo nước ngoài đã có kinh nghiệm thực hiện các dự án tương tự.
Bộ chuyên ngành xây dựng và ban hành tiêu chuẩn, định mức chuyên ngành, mô hình BIM để áp dụng cho các công trình ngành giao thông.
Đối với các dự án có quy mô lớn, ưu tiên cho các doanh nghiệp trong nước có năng lực quản trị, có những sản phẩm cụ thể tổ chức dẫn dắt, kết nối, đào tạo cho các doanh nghiệp khác.
Dự án cũng không được áp dụng cơ chế chia sẻ giảm doanh thu dẫn đến dự án chưa phê duyệt được báo cáo nghiên cứu khả thi.
Trường hợp áp dụng phương án vay vốn tín dụng của Nhà nước để bù đắp sẽ gặp vướng mắc do Nghị định 78/2023/NĐ-CP ngày 7/11/2023 của Chính phủ (yêu cầu tỷ lệ vốn chủ sở hữu khác với Luật PPP).
"Tại Thông báo kết luận số 423/TB-VPCP ngày 17/9/2024, Phó thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã có chỉ đạo hướng sửa đổi Nghị định số 78/2023. Song, việc sửa đổi nghị định có thể kéo dài thời gian từ 6 tháng đến 1 năm.
"Để sớm triển khai được dự án, nhà đầu tư đề xuất dự án thống nhất với UBND tỉnh Lâm đồng không điều chỉnh chủ trương đầu tư, chủ động cân đối phương án tài chính.
Các bên liên quan cần xác định vừa làm vừa tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, tiếp tục điều chỉnh tăng phần vốn ngân sách Nhà nước đảm bảo 50% như quy định của Luật PPP để phù hợp với ý kiến thẩm định Ngân hàng Nhà nước, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các tổ chức tín dụng quan tâm đến dự án", Tập đoàn Đèo Cả đề xuất.
Tạo cơ chế cho doanh nghiệp tham gia dự án đường sắt tốc độ cao
Bày tỏ sự quan tâm đến dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam mới được Trung ương thông qua chủ trương đầu tư, Tập đoàn Đèo Cả cho biết, thời gian qua, nhiều đơn vị thi công các gói thầu lớn thuộc dự án đường cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2021 – 2025 đang quyết tâm hoàn thành dự án vào cuối năm 2025.
Sau năm 2025, nhân lực, máy móc, thiết bị của các doanh nghiệp sẽ tồn đọng. Từ thực tế này, Tập đoàn Đèo Cả kiến nghị Chính phủ có cơ chế nhằm tạo điều kiện cho các doanh nghiệp được tiếp tục tham gia dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam.
Việc tổ chức thực hiện dự án đường sắt tốc độ cao cũng được đề xuất tách thành hai hợp phần.
Trong đó, hợp phần 1 bao gồm các hạng mục cầu, đường, hầm cần giao cho doanh nghiệp trong nước thực hiện tương tự các dự án đường bộ cao tốc vừa qua.
Hợp phần 2 gồm: phần đầu máy toa xe, hệ thống thông tin tín hiệu… giao cho doanh nghiệp trong nước liên danh với doanh nghiệp nước ngoài.
